Bij een vitamine- en zalfjeswinkel kwam ik een rek met gebreide popjes aan een sleutelhanger tegen. De popjes hadden rode ogen, een boosaardige blik, ik zag er zelfs een met pinnetjes. Ze heetten voodoo-dolls. Goeie naam, ik kwam namelijk in een instant freeze terecht. Was dit religious appropriation? Van oorsprong religieuze voorwerpen uit hun context halen, aanpassen en commercialiseren?    In die tl-verlichte winkel groef ik naar de grenzen van mijn intenties en de bedoeling van de producent, en raakte in totale verwarring. Ben ik religieus ongevoelig als ik de popjes koop? Maak ik me schuldig aan religious innocence? Ik kreeg het warm en had een droge keel. En stond…

Op een avond stond ik bij een nogal afgelegen bushalte in Oosterbeek. Daar lag, op het ijzeren bankje, een boek. Bordeauxkleurig, klein en dik met als titel De Grote Strijd. Geïntrigeerd las ik op de achterflap: ‘bovenaardse krachten’, ‘het kwaad onttroont de macht van het goede’, ‘de overwinning van Gods volk’. Filmscenario’s flitsten door mijn hoofd. Ik moffelde het boek in mijn tas, schichtig om me heen kijkend. Dat was 27 jaar geleden. Ik zeul dit boek al die tijd met me mee zonder het ooit te hebben gelezen. Talloze verhuizingen, van stad naar dorp en weer terug, meegemaakt. Nooit wilde ik het wegdoen. Wat kan ik zeggen, de duistere…

Vaak vragen studenten mij: “Wat gelooft u zelf?” Zo’n hemeltergend moeilijke vraag. En omdat ik er niet van houd om lastige vragen af te wimpelen, geef ik toch antwoord. Al zijn die antwoorden niet hapklaar:  “Ik denk dat ik in een God geloof, maar dat weet ik niet zeker”, zeg ik dan. Of: “Ik hoop op een hemel na de dood, maar ik weet niet zeker of ik dat ook echt geloof.” En: “Ik bewonder Jezus, en Mohammed is absoluut mijn held.” Diepe stilte. Studenten die ins Blaue hinein staren. Tja. Mijn imago als docent kan wel een deukje hebben, maar na dergelijke overpeinzingen overheerst vooral confusie. De docent blijkt…